In 2024 en 2025 staan we uitgebreid stil bij onze bevrijding en de beëindiging van de Tweede Wereldoorlog 80 jaar geleden. We staan stil bij het grote leed en de vele offers die daarvoor zijn gebracht en bij de waarde van vrijheid. Het is belangrijk dat wij aandacht blijven hebben voor de slachtoffers van oorlog en geweld, van toen én van nu.
Vrijheid, toen en nu
Doddendael
"Bewaar de schoonheid en de rust van dit gave landgoed"
HBB staat voor het historisch besef in alle dorpen van de gemeente Beuningen en voelt zich nu geroepen zich actief op te stellen tegen de bouw van 8 recreatiehuisjes nabij kasteel Doddendael.
Dit is het enige gebied in onze gemeente waar de laatste eeuwen niet gebouwd is en historisch nog dezelfde omgeving kent in de vorm van fruitgaarden, bos en akkers. Een belangrijk gebied om in alle rust en stilte te kunnen wandelen.
Dit werd al ingezien door de raad van de gemeente Ewijk. Uit het archief van Sjaak Hoes blijkt dat de gemeenteraad in december 1975 besloot om f. 157.250,- subsidie beschikbaar te stellen voor de restauratie van kasteel Doddendael met als voorwaarde dat 'dit fraaie natuurgebied, als wandelroute voor de dorpsbewoners toegankelijk blijft' hiermee werd bedoeld de oprijlaan en de verbinding naar de dijk.
HBB is bang dat met het toestaan van de bouw van de vakantiehuisjes een precedent geschapen kan worden voor het aantasten van de omgeving van andere monumenten in onze gemeente. Ook dat eigenaren van monumenten om economische reden het initiatief nemen om bijgebouwen te plaatsen.
De kastelen van Winssen en Weurt zijn verdwenen en van het kasteel van Beuningen resteert alleen nog een torentje. Terwijl in Ewijk niet alleen kasteel Doddendael gaaf bewaard is, maar ook de omgeving van het slot.
Het landgoed Doddendael is de enige parel die we nog hebben. Het is zeldzaam qua ongereptheid en van een tijdloze schoonheid.
De Waalcrossing
De Waalcrossing was de oversteek van rivier de Waal door de Amerikaanse 82e Luchtlandingsdivisie tijdens de Tweede Wereldoorlog op 20 september 1944 als onderdeel van Operation Market Garden.
Dit ambitieuze plan had tot doel de strategische bruggen in Nederland te veroveren om een corridor tussen Eindhoven, Nijmegen en Arnhem te creëren en zo de Duitse verdedigingslinie, de Westwall, te omzeilen en door te stoten naar het Rührgebied, het industriële hart van Duitsland.
De Sunset March
De Sunset March is sinds 19 oktober 2014 een dagelijks eerbetoon aan de geallieerde militairen, die gevochten hebben voor de vrijheid van Nederland. In Nijmegen is een nieuwe stadsbrug gebouwd; de Oversteek. Vlakbij het deel van de Waal waar op 20 september 1944 Amerikaanse militairen tijdens operatie Market Garden de Waal zijn overgestoken. Tijdens deze zogenaamde "Waalcrossing" zijn 48 geallieerde militairen omgekomen.
De verlichting van deze nieuwe brug is heel speciaal. Er staan 48 paren lichtmasten op de brug. Rond het tijdstip van zonsondergang worden deze lichtmasten, paar voor paar, na elkaar ontstoken in het tempo van een trage mars. Iedere avond, als het eerste paar lichtmasten wordt ontstoken, loopt een veteraan de Sunset March mee in het tempo waarin de lichten aangaan. Iedereen kan meelopen, voor tijden zie de website: https://www.sunsetmarch.nl/
Open Monumentendag 2024 Gemeente Beuningen
Op zaterdag 14 september 2024 openen duizenden monumenten in Nederland weer hun deuren tijdens de VriendenLoterij Open Monumentendag. Het thema in 2024 is “Routes, Netwerken en Verbindingen”.
Onderweg !
Dit jaar
gebruiken we als slogan “Onderweg”. Onderweg refereert aan op reis zijn, in
beweging zijn en de transformatie van oud naar nieuw, verleden naar heden.
In 1902 kwam
de tram langs boerderij/café “De Clef”. De rails lagen bijna over de stoep van
het voorhuis. Toen in 1934 de Van Heemstraweg werd aangelegd liep deze van
Beuningen naar Ewijk over de Binnenweg. Maar ter hoogte van boerderij De Oude
Wijer kwam hij wat ten zuiden hiervan te liggen en liep hij vlak langs “De
Clef”. De boerderij werd toen ingeklemd tussen de Van Heemstraweg en de
Binnenweg.
Op de deel
van deze T-boerderij annex café tonen wij U deze dag een presentatie van de
oude verbindingsroutes met foto’s van toen. Denk aan de tram, die door Maas en
Waal liep, de Van Heemstraweg als de “Nije Weg” naar het westen en de
veerdiensten over de Waal.
Bij
voldoende belangstelling wordt om 14.30 uur een ommetje gelopen met een gids
rond Slot Doddendael. Het kasteel is omstreeks 1332 gebouwd en eeuwenlang
bewoond geweest door de familie Van Stepraedt.
Afscheid Pieter van Oss
Pieter van Oss uit Winssen neemt afscheid als bestuurslid van Stichting Historisch Besef Beuningen. Gezien zijn leeftijd speelde Pieter al eerder met de gedachte om te stoppen als bestuurslid van HBB.
Pieter heeft inmiddels een waardige opvolger gevonden in Frank Wattenberg ook uit Winssen. Als dank voor zijn inzet en al zijn bijdragen aan onze Stichting is Pieter tot erelid benoemd van HBB.
Het
bestuur van de Stichting tot bevordering van het historisch besef in de
gemeente Beuningen heeft besloten in zijn vergadering
van 3 juli 2024
de
heer
Pieter van Oss
te benoemen tot Erelid
van onze stichting.
Vanaf de oprichting in 2004 tot heden heeft hij zich als bestuurslid ingezet
voor onze stichtingsidealen.
Als blijk van grote waardering voor zijn jarenlange inzet voor de stichting is aan
hem deze oorkonde overhandigd tijdens de feestelijke bijeenkomst op vrijdag 12
juli 2024.
De
bestuursleden:
Fons Huiskens Ton van den Berg
Wil Repkes Jan
Daanen
Wilbert Lelivelt Karel Kling
Paul Smits Geert
Hendriks
Lia van Mil Frank
Wattenberg
80 jaar Vrijheid
'80 jaar Vrijheid Rijk van Nijmegen'
In 2024 en 2025 staan we stil bij de gebeurtenissen van toen, herdenken de slachtoffers en vieren de Bevrijding. De start is de herdenking van het bombardement op Nijmegen van 22 februari 1944.
De provincie Gelderland heeft in het kader hiervan het herdenkingsprogramma '80 jaar Vrijheid' vastgesteld en subsidiegelden gereserveerd om dit uit te voeren. Gelderland is één van de zwaarst door de Tweede Wereldoorlog getroffen provincies. Van september 1944 tot begin mei 1945 werd hier strijd geleverd. Tienduizenden militairen en burgers kwamen om, meer dan 170.000 mensen moesten evacueren. Steden en dorpen werden in puin geschoten of onder water gezet. De generatie van mensen die de Tweede Wereldoorlog meemaakten, sterft langzamerhand uit, maar hun verhalen leven voort. Het is belangrijk om de lessen van toen steeds levend te houden.
Het Rijk van Nijmegen heeft een gezamenlijk, uniek verhaal en 2024 - 2025 is een bijzonder jaar waarin ze activiteiten met een grote impact op regionaal niveau organiseren.
De gemeente Beuningen wil hiertoe een programma dat kunst, cultuur en erfgoed verbindt. In woord en beeld worden verhalen verteld uit het verleden en het heden, aan de hand van de persoonlijke getuigenissen van gewone mensen, verschillend in generaties en geboortegrond.