Natuurontwikkeling in de uiterwaarden.

Duizenden jaren geleden was het in ons rivierengebied nat en drassig. De rivieren waren ondiep en stroomden niet altijd door dezelfde geul. Vaak zochten ze een andere weg. Vooral in de winter stroomde het water vaak over het land. Dat water nam zand en klei mee. Het zwaardere zand bleef dichtbij de rivier. Het hoopte zich op en vormde stroomruggen en oeverwallen: verhogingen in het landschap. Vanaf de elfde eeuw werden dijken aangelegd om de bewoners tegen de overstromingen van de Waal te beschermen. Eerst waren dit zijwendes (kleine kades aan de oostkant van de dorpen) later voorwendes evenwijdig aan de rivier. Pas in de tweede helft van de veertiende eeuw kwam er een aaneengesloten dijk. Graaf Reinald II van Gelre nam het initiatief hiertoe. Hij stelde ook een reglement op voor het onderhoud en het aanleggen van een afwateringssysteem. Helaas waren de dijken niet altijd stevig genoeg en kwamen er nog veel overstromingen voor.

Het Weurtsche Straatje een voorwende, dijkje evenwijdig met de rivier.

In het laatste kwart van de 19e eeuw bracht de normalisatie redding. Met kribben werden de onwelkome geulen afgedamd en de Waal kreeg één hoofdgeul, zij hield zichzelf op diepte. Het verankeren van de rivier in het landschap maakte dat de uiterwaarden attractief werden voor nijverheid: de baksteenindustrie en winning van zand en grind.
De rivieren hebben steeds vaker te maken met hoge waterstanden door grotere hoeveelheden regen- en smeltwater. Alleen dijkverhoging is onvoldoende om het toenemende overstromingsgevaar te keren. De waterstand in de rivieren moet omlaag. Daarom geven we onze rivieren meer ruimte. Bijvoorbeeld door het verleggen van dijken of het graven van nevengeulen in de uiterwaarden. Met meer ruimte voor de rivier zorgen we er voor dat het water sneller en beter wordt afgevoerd. De verandering van de uiterwaarden heeft twee doelstellingen. De eerste is de natuur gevarieerder maken en op veel plaatsen weer in zijn oorspronkelijke staat terugbrengen. De tweede doelstelling is de veiligheid van de mensen in het rivierengebied vergroten. Er wordt meer ruimte gegeven aan de rivier, bij hoog water zal het water daarom minder hard stijgen.

Uitkijktoren: net een schoorsteen

Het ontwerp van Dirk Oomen Landschap is geïnspireerd op de vorm van een historische schoorsteen en verwijst zo naar de steenfabriek van Rendorp die hier omstreeks 1900 stond.

In het voorjaar van 2016 is een aannemer begonnen met het werk in de Beuningse en Weurtse uiterwaarden. Er worden poelen uitgegraven voor de kamsalamanders en een hoogwatervluchtplaats voor de wilde paarden aangelegd. De klimaatbuffer is vergroot en een hoefijzervormige waterpartij gegraven met in het midden een schiereiland. De oevers zijn geschikt gemaakt voor amfibieën, ijsvogels en oeverzwaluwen. Het Weurtsche Straatje wordt in ere hersteld en ingericht als wandelpad. De percelen rondom worden ontwikkeld als glanshaverhooiland, grasland dat belangrijk is voor veel vogelsoorten. Ook het schiereiland, aan de oostkant van het Weurtsche Straatje, met zijn restanten van de voormalige huizen en smederij c.q. scheepswerfje wordt in het plan meegenomen. Om het eiland aantrekkelijk te maken worden verschillende recreatieve voorzieningen geplaatst zoals zitbankje, picknicktafel, schommel en uitkijktoren. Het wordt geen speeltuin, maar meer een 'speelaanleiding' in een natuurlijke omgeving.

Het vroegere schiereiland aan de oostkant van het Weurtsche Straatje
 met smederij/scheepswerf in de strenge winter van 1940
 op de achtergrond de kerk van Oosterhout.

Uitkijktoren op het schiereiland in aanbouw

Op de achtergrond de Oosterhoutse kerk

Stem voor de Gouden Gelderse Roos publieksprijs!

Het boek 'De Nije Weg' is genomineerd voor de Gelderse Roos. De Nije Weg deel 1 en 2 zijn boeken, gemaakt op initiatief van Stichting Historisch Besef Beuningen. Peter Deurloo schreef in opdracht van de stichting het tweeluik 'De Nije Weg' met mondeling overgeleverde geschiedenis over Weurt, Beuningen, Ewijk en Winssen in de jaren 30,40 en 50 van de vorige eeuw.

De inzending dingt mee naar de publieksprijs en ook jij kunt hiervoor je stem uitbrengen. Zegt het voort! Je kunt stemmen en natuurlijk iedereen oproepen om ook te stemmen. Dat kan tot 24 november. Het project met de meeste stemmen wint de publieksprijs.

Klik op de link:   http://erfgoedgelderland.nl/gelderseroos/de-nije-weg-deel-1-en-2/  en breng je stem uit op het door Stichting Historisch Besef Beuningen uitgebrachte boek 'De Nije Weg'.

Na het succes van het eerste deel van het boek De Nije Weg, dat in een mum van tijd was uitverkocht, is eind april het tweede deel van het populaire boekwerk verschenen.

Ook dit boek geeft een inkijkje in het dagelijks leven in de dorpen Weurt, Beuningen, Ewijk en Winssen in de jaren dertig, veertig en vijftig van de vorige eeuw. Jaren die al meer dan een halve eeuw achter ons liggen, maar die nog voortleven in de herinnering van velen. Die herinneringen vormen de basis voor dit boek. Ze werden verzameld door de bestuursleden van de Stichting Historisch Besef Beuningen en tot een geheel gesmeed door auteur Peter Deurloo.

Het tweede deel bevat verhalen en veel beeldmateriaal over werkend Beuningen en zijn kerkdorpen en over Beuningen en de kerkdorpen in de oorlog. Een verhaal van vier dorpen, die veel met elkaar gemeen hadden maar toch ook de nodige onderlinge verschillen kenden. Een verhaal van een samenleving die een ander tempo had dan de onze, maar toch steeds in beweging was. Een verhaal dat niet blijft hangen in nostalgie, in een romantisch verlangen naar 'vroeger', maar dat hier en daar ook ingaat op wat er knelde. Verhalen beschreven vanuit de mensen die deze tijd meemaakten. Zij halen herinneringen op aan het leven van toen. Niet uit nostalgie maar om vast te leggen waar binnenkort niemand meer uit eigen ervaring over kan vertellen. Historische verhalen nu opgetekend en bewaart tussen twee kaften.

Het boek is verkrijgbaar bij Wito-Bruna Beuningen, Jumbo Winssen, COOP Weurt en De Stofwolk te Ewijk. De prijs bedraagt € 23,95. De oplage is beperkt, wees er dus snel bij.

Nu het tweede deel van 'De Nije Weg' is uitgebracht en de verkoop goed loopt, komt er ook nog vraag naar het eerste deel. Dit deel is geheel uitverkocht, maar om belangstellende lezers tegemoet te komen wordt er een herdruk overwogen. Zij kunnen dit aangeven via een intekenlijst bij Wito-Bruna in Beuningen. Dit boek zal in een oplage van ca. 100 stuks voorzien van een zachte kaft worden herdrukt, dit om de prijs van € 20,- te handhaven.

Open Monumentendag 2017 gemeente Beuningen

De 31ste landelijke BankGiro Loterij Open Monumentendag op zaterdag 9 september a.s. staat in het teken van "Boeren, burgers en buitenlui". Een historische kreet waarmee stadsomroepers destijds de aandacht van het publiek trokken.

De nadruk ligt hiermee sterk op mensen en op hun onderlinge economische en culturele relaties. Het thema verbindt stadsbewoners, plattelandsbewoners en mensen met een rondtrekkend bestaan, en het verbindt uiteenlopende historische perioden met heden.

Een groot aantal monumenten opent op 9 september de deuren voor publiek en biedt de bezoekers een unieke beleving van deze economische en maatschappelijke verbondenheid. Te denken valt aan boerderijen, werkplaatsen, molens, als ook steenovens, buitenplaatsen en waterstaatcomplexen. Het is een thema met talloze aanknopingspunten en een rijk assortiment aan bijzondere monumenten en verhalen die tijdens de Open Monumentendag kunnen worden beleefd.

Steenfabriek De Bunswaard
In onze gemeente is de vroegere steenfabriek De Bunswaard te bezoeken van 14.00 uur tot 17.00 uur, adres Dijk 10, 6641 LA Beuningen. De voormalige vlamoven is gebouwd in 1917, dus al 100 jaar oud. De steenfabriek is inmiddels gerestaureerd en de gewelven van de ovenkamers vormen de onderbouw van de acht woningen die de Stg. BOEi hier realiseert.

Boerderijmuseumpje van Sjaak Hoes
Ook is het boerderijmuseumpje van Sjaak Hoes te bezichtigen aan De Steeg 2, 6644 KN in Ewijk van 10.00 uur tot 17.00 uur. In de schuur staan zijn Lanz tractoren met zelfgemaakte pijp en zijn groene Lanz van nog vroeger. In de grote ruimte daar ligt zijn boerenverleden in duizenden gereedschappen en oude gebruiksvoorwerpen. Hij kon nooit iets weggooien en anderen brachten hem altijd dingen. Gerard Degen toont rond de boerderij van Sjaak zijn gerestaureerde rijtuigen o.a. een Beierse coupé uit 1900, een Twentse oogstwagen en een mallejan, een paardenkar om boomstammen te vervoeren.

Presentatie 90-jaar Maas-Waalkanaal
In de serre van de 'Kloostertuin' (WoZoCo) in Weurt, ingang aan de Kerkstraat, verzorgt de Stichting Historisch Besef Beuningen van 10.00 uur tot 17.00 uur een presentatie over 90-jaar Maas-Waalkanaal en de oude monumentale sluis van Weurt. Het was de economische slagader van de jaren twintig van de vorige eeuw. Het landschap ging op de schop en werd in tweeën gedeeld. In 1927 bij de opening door koningin Wilhelmina was dit het grootste en ruimste binnenscheepvaart-kanaal met binnenvaartsluizen van Europa.

Bouw Sluis Weurt 1923  (Foto: Beeldbank RWS)

Onze erevoorzitter, Ab Bruisten, is zondag 7 mei j.l. op 84-jarige leeftijd overleden.
Reeds vanaf de oprichting in 1998 was Ab betrokken bij onze stichting, waarvan hij tot 17 december 2012 de functie bekleedde van voorzitter. Daarna stopte hij als actief lid en werd erevoorzitter van onze Stichting HBB.

Deel 2 'De Nije Weg' 

"Nu het tweede deel van 'De Nije Weg' is uitgebracht en de verkoop goed loopt, komt er ook nog vraag naar het eerste deel. Dit deel is geheel uitverkocht, maar om belangstellende lezers tegemoet te komen wordt er een herdruk overwogen. Zij kunnen dit aangeven via een intekenlijst bij de WITO Bruna in Beuningen. Dit boek zal in een oplage van  ca. 100 stuks voorzien van een zachte kaft worden herdrukt, dit om de prijs van € 20.- te willen handhaven". 

21 april j.l. heeft de presentatie plaatsgevonden in De Kloosterhof te Weurt van het tweede deel van het boek

                                   ' De Nije Weg '

Na het succes van het eerste deel van het boek De Nije Weg, dat in een mum van tijd was uitverkocht, is nu Deel 2 uitgegeven.

Ook dit boek geeft een inkijkje in het dagelijks leven in de dorpen Weurt, Beuningen, Ewijk en Winssen in de jaren dertig, veertig en vijftig van de vorige eeuw. Jaren die al meer dan een halve eeuw achter ons liggen, maar die nog voortleven in de herinneringen van velen. Die herinneringen vormen de basis voor dit boek. Een tijdsdocument via oral history, vertelde geschiedenis, verkregen verhalen van gewone dorpsbewoners uit de vier kerkdorpen van de gemeente Beuningen en rijk geïllustreerd met bijzonder beeldmateriaal uit deze periode.

Peter Deurloo, historicus en journalist bij de Gelderlander, heeft deze verhalen tot een geheel gesmeed. Het verhaal van de dorpen wordt niet chronologisch verteld, maar per thema. In dit tweede deel gaat het over: het boerenleven (elke dag een veilingske), steenfabrieksarbeid (zware arbeid voor weinig geld), de middenstand (barstend van bedrijvigheid), verkeer en vervoer (van paardenkar tot automobiel), Duitse bezetting (verduisterde jaren), de bevrijding (bevrijd in de frontlinie) en Indiëgangers (Indië, ik wist niet eens waar het lag).

De Nije Weg is een dubbele duik in het verleden geworden. In een tijdperk dat nog in het geheugen van sommigen voortleeft, maar dat alweer zo ver afstaat van onze eigen tijd. Verhalen en herinneringen welke een beeld geven van hoe het vroeger was, maar ook van hoe alles ten opzichte van nu zo veel anders is geworden.

Hoofdverkooppunt is WITO Bruna in Beuningen. Het boek is tevens verkrijgbaar bij COOP in Weurt, De Stofwolk in Ewijk en bij Jumbo in Winssen.
Het boek wordt uitgegeven in de Tweestromenlandreeks.

Boek                           De Nije Weg, Deel 2
Auteur                        Peter Deurloo
Druk                           Print Rendement Beuningen
Vormgeving               Tessa Dix
Prijs                             23,95 euro
Oplage                        900 stuks

Hennie Sibon, voorzitter HBB

Burgemeester C. van Eert toont het nieuwe boek

Peter Deurloo, schrijver van het boek 'De Nije Weg'

Naamgeving plein Winssen

Het college van burgemeester en wethouders heeft besloten het plein bij de kerk in Winssen te vernoemen naar admiraal Van Ghent. Het plein gaat heten: Admiraal Van Ghentplein

Onze stichting Historisch Besef Beuningen diende een verzoek in om het plein bij de kerk in Winssen te vernoemen naar admiraal Willem Joseph van Ghent. Recent werd bekend dat deze zeeheld in Winssen is geboren. De stichting wil de herinnering aan deze persoonlijkheid levend houden door dit centrale plein zijn naam te geven. Het plein heeft nu nog geen naam. De vereniging Winssen Ontwikkelt Zichzelf steunt dit verzoek.

Piet van de Geer, amateurhistoricus en oud bestuurslid van onze stichting, ontdekte vorig jaar dat de wieg van Willem Joseph van Ghent in 1626 in het kasteel van Winssen stond. Tijdens zijn onderzoek ontdekte hij ook dat eind 1500 de familie van Ghent in 'Het huis te Winssen' woonde. De tweede zoon uit die familie was Willem Joseph, geboren in 1626. Hij is in dienst gegaan toen hij 19 jaar was. Later is hij in het garnizoen van Michel de Ruyter gekomen.
Als rechterhand van opperbevelhebber Michiel de Ruyter verwierf  Van Ghent grote faam bij de tocht naar Chatham in juni 1667. Vanuit de vaderlandse geschiedenis is met name Michel de Ruyter bekend. Het was admiraal Van Ghent die dwars door de kettingen van de rivier de Thames voer.
Tegenwoordig ligt Willem van Ghent opgebaard in een graftombe in de Utrechtse Domkerk.

Onder de knop Winssen vind U meer nieuws over de zeeheld uit Winssen en de link naar de website www.wjvanghent.nl voor meer informatie.

Het is nog even wachten op deel 2.

Op 17 november vorig jaar presenteerde onze stichting deel 1 van het boek

De Nije Weg

Vanaf dat moment begon de verkoop; de geïnterviewden en andere betrokkenen kregen uiteraard een gratis exemplaar. Van de 850 boeken die gedrukt waren gingen er 750 in de verkoop. Het ziet ernaar uit dat de gehele oplage inmiddels verkocht zal zijn. Voor deel 1 kunnen we dan ook zeker spreken van een groot succes. Van vele inwoners in onze gemeente hebben we begrepen, dat ze met veel plezier aan het lezen zijn geslagen. De mensen die herkenbaar op de foto's aanwezig waren genoten nog het meest.

Vivo Van Bergen in Weurt met Jo achter de
toonbank en zijn moeder omstreeks 1950.

Nu wordt de laatste hand gelegd aan deel 2. Dit boek heeft dezelfde titel en gaat over dezelfde periode 1930 - 1960. Bij de opzet van deel 2 maken we gebruik van dezelfde verhalen van de reeds eerder geïnterviewden. Wij vermelden dit met nadruk omdat door nog al wat mensen wordt gedacht dat deel 2 over de jaren na 1960 zou gaan. Dit is dus zeker niet het geval. Het bevat wel nieuwe hoofdstukken:

                    Elke dag een veilingske  (boerenleven)

                    Zware arbeid voor weinig geld  (fabrieksarbeid)

                    Barstend vol bedrijvigheid  (middenstand)

                    Van paardenkar tot automobiel  (verkeer en vervoer)

                    Verduisterde jaren  (Duitse bezetting)

                    Bevrijd in de frontlinie  (de bevrijding)

                    Indië, ik wist niet eens waar het lag  (Indiëgangers)

Rien Peters in Indië met soldaten van zijn peloton en krijgsgevangenen.

Alle werkzaamheden zijn er op gericht om de verkoop van deel 2 te laten starten enige weken voor Moederdag (14 mei). Als alles uitkomt zoals wij ons voorstellen, zal de presentatie van deel 2 plaats vinden op vrijdag 21 april. Geprobeerd wordt een locatie te vinden die ruimte biedt aan niet alleen de genodigden. Ook anderen zijn dan van harte welkom.

Info:  Hennie Sibon  024-6771616 / hennie_en_mieke@kpnmail.nl
          Wilbert Lelivelt  024-6773570  / wuitbunninge@hotmail.com